Museumstuk - baggerbeugel
Janny Lock
In de boerenkamer van het museum zijn een paar baggerbeugels te zien. De encyclopedie omschrijft baggeren als volgt: 'Baggeren omvat alle werkzaamheden die nodig zijn bij het weghalen van slib en andere lagen van de waterbodem'. Bagger is slib dat is ontstaan doordat plantenresten, afval en bladeren zich vastzetten in de bodem van onder andere sloten. Als er niet wordt gebaggerd, kan dit de waterafvoer uit de polders hinderen. In een sloot vol bagger kunnen algen en kroos zich goed ontwikkelen. Die veroorzaken een tekort aan zuurstof in het water. Waterplanten en waterdieren kunnen nauwelijks leven in een sloot vol bagger, bovendien kan het stankoverlast geven. Watergangen moeten niet teveel en niet te weinig water bevatten. Om wateroverlast te voorkomen, moet er voldoende ruimte voor de waterafvoer zijn om bijvoorbeeld regenbuien op te vangen en af te voeren. De sloten langs de weilanden worden door het waterschap B-watergangen genoemd en moeten door de boer onderhouden worden. Het waterschap komt controleren of het baggeren naar behoren is uitgevoerd. Die controle wordt de 'schouw' genoemd.
De baggerbeugels, zoals die te zien zijn in de boerenkamer, bestaan sinds omstreeks het jaar 1630. Het gereedschap bestaat uit een lange steel, waaraan een ijzeren ring is bevestigd. Aan de voorkant zit een zogenaamde schraapplaat met een puntige afwerking. De steel is drie tot vijf meter lang, afhankelijk van de diepte waarop gebaggerd moet worden. Tegelijkertijd doet de steel dienst als tegenwicht voor de zware volle beugel bij het baggeren. Het laat zich raden dat het baggeren een zwaar werk is. Iemand die goed kan baggeren, beugelt twee kubieke meter bagger in een uur.
Tegenwoordig wordt door de waterschappen gekeken of bagger hergebruikt kan worden. Dan kan het ingezet worden voor kadeverbetering of bij de bouw van wegen, spoorwegen of geluidswallen. De grote baggerbedrijven werken natuurlijk anders en ingewikkelder, met machines en technologie die de Nederlanders naar alle hoeken van de aarde brengen. Maar het begint uiteindelijk met het schoonhouden van de B-watergangen: de slootjes.
Bronnen:
Volg ons ook op Facebook